Łąki i pastwiska jako pożytki pszczele

Łąki są bardzo interesujące ze względu na pszczelarstwo ekologiczne. Różnorodność kwitnących gatunków ziół sprawia, że roślinność łąkowa staje się taśmą pokarmową dostarczająca pszczołom a także innym owadom obfitość pyłku i nektaru praktycznie od wiosny do późnej jesieni. Łąki stanową więc cenne uzupełninie podstawowej bazy pokarmowej.

O tym, że łąka jako bardzo dobre pastwisko pszczele jest często odwiedzane przez pszczoły, świadczą bezpośrednie obserwacje oraz analiza pyłku zawartego w miodach i na ciele pszczół.

Z roślin występujących na łąkach najwartościowsze są zioła. Zakwitają one w różnych terminach, dostarczając dużo pyłku i nektaru. Spośród roślin motylkowych cenne są koniczyny oraz komonice i wyki, ze względu na to, że rosną one w zwartych płatach.

Skład gatunkowy roślin na łąkach w bardzo dużym stopniu zależy od stopnia wilgotności. I tak na łąkach podmokłych przeważają: rdest wężownik, firletka poszarpana, rutewka, mięta itp. Na łąkach o optymalnym stopniu uwilgocenia roślinnością przeważającą są koniczyny, wyka ptasia, bluszczyk kurdybanek, chaber, mniszek pospolity. Na pastwiskach duże znacznie ma mniszek lekarski, koniczyna biała, zagorzałek późny.

Wiosną gdy pszczoły mają bardzo duże zapotrzebowanie na pyłek na łąkach jako pożytek rozwojowy występuję podbiał, stokrotka, wierzby. Później także mniszek, szałwia, rdest.

Latem ? od połowy czerwca do połowy lipca jako pożytek główny na łąkach kwitną, zawierające dużo cennego w tym czasie dla pszczół nektaru, takie rośliny jak koniczyny, wyki, krwawnicę.

Na łąkach pożytki późne trwają nawet do końca września i są to koniczyny z drugiego pokosu, nawłocie itp.

Nektar zbierany jest przez pszczoły przez cały okres wegetacyjny, ale przede wszystkim w okresie pożytku głównego.

Na łąkach najwięcej roślin dostarczających nektaru kwitnie w czerwcu 35%, maju 27%, lipcu 22%, kwietniu 9%, marcu 2%.

Aby określić wydajność miodową danej łąki należy dobrze określić jakie rośliny na niej występują i jaką zajmują jej powierzchnię. Średnio wydajność miodowa 1 ha łąki szacuje się na 40 kg miodu a pastwiska tylko na 6 kg.

Nektarowanie uzależnione jest od pogody, najlepsze jest podczas słonecznego dnia przy dostatecznej zawartości wilgoci w glebie.

Ze względu na obecność ziół miód pozyskiwany z łąk jest bardzo atrakcyjny. Szacuje się, że pszczelarze wykorzystujący pożytki łąkowe w okresie od kwietnia do czerwca zbierają około 80% zbiorów pożytku rzepakowego. A przecież miód łąkowy przez swoją różnorodność, jest znacznie bardziej wartościowy niż rzepakowy.

Należy pamiętać, że wartość produktów pszczelich to jedynie 10% tego co dają one jako zapylacze. Nawet u roślin samopylnych, zapylenie krzyżowe jest znacznie lepsze ze względu na wyższą dorodność nasion i wydajność owoców. Pełniejsze, lepsze zapylenie jest jedną z dróg do zwiększenia plonów i powinno być traktowane na równi z zabiegami agrotechnicznymi.

Źródło:  Łąki i pastwiska w gospodarstwach ekologicznych. Czesława Trąba, Paweł Wolański; Rzeszów 2011